Küresel rekabette öne çıkmak ve dünya pazarlarında kalıcı bir etki yaratmak, sadece ürün kalitesiyle değil, aynı zamanda güçlü markalarla mümkündür. Türkiye’nin bu vizyonunu desteklemek amacıyla hayata geçirdiği en önemli devlet teşvik programlarından biri de TURQUALITY Programı‘dır. Bu program, Türk markalarının uluslararası pazarlarda tanınan, saygın ve rekabetçi küresel oyuncular haline gelmesini hedefleyen kapsamlı bir devlet desteğidir. TURQUALITY, sadece finansal bir yardım olmanın ötesinde, markaların stratejik gelişimine odaklanan bütünsel bir yaklaşımdır. Peki, TURQUALITY programı tam olarak nedir, hangi destekleri sunar ve Türk firmaları bu programdan nasıl faydalanabilir?
TURQUALITY Programının Temel Felsefesi ve Amacı
TURQUALITY Programı, Türkiye’nin 2023 İhracat Stratejisi doğrultusunda, markalaşma kapasitesi ve ihracat potansiyeli yüksek firmaların uluslararası pazarlarda kendi markalarıyla rekabet etmelerini ve global marka olmak hedefine ulaşmalarını sağlamak amacıyla T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Programın temel felsefesi, markaların sadece pazarlama ve tanıtım faaliyetlerini değil, aynı zamanda stratejiden operasyona, insan kaynaklarından finansmana, kurumsal yönetimden bilgi teknolojilerine kadar tüm süreçlerini kapsayan bütünsel bir yaklaşımla uluslararası standartlara yükseltmektir.
TURQUALITY’nin ana hedefleri şunlardır:
- Küresel Markalar Yaratmak: Türk markalarının dünya çapında tanınan, değer yaratan ve rekabetçi markalar olmasını sağlamak. Bu, Türkiye’nin ihracatının kalitesini ve katma değerini artırmanın ana yollarından biridir.
- İhracatın Katma Değerini Artırmak: Fiziksel ürün ihracatının yanı sıra, marka ve tasarım değeri yüksek ürünlerin ihracatını teşvik ederek, ülke ekonomisine daha yüksek döviz girdisi sağlamak.
- Kurumsal Yetkinliği Geliştirmek: Şirketlerin kurumsal yönetim, insan kaynakları, Ar-Ge, pazarlama ve finansal yönetim gibi alanlardaki yetkinliklerini artırarak sürdürülebilir büyüme sağlamak. Program, firmaların organizasyonel yapılarını ve iş süreçlerini iyileştirmeyi hedefler.
- Sektörel Gelişimi Teşvik Etmek: Belirli sektörlerdeki markaların lider konumuna gelmesiyle, o sektörün genel ihracat performansını ve imajını yükseltmek.
TURQUALITY Kapsamındaki Destekler ve Süreçler
TURQUALITY Programı, katılımcı firmalara geniş bir yelpazede ve uzun vadeli destekler sunar. Bu destekler, markaların küresel arenada güçlenmesi için stratejik olarak tasarlanmıştır.
1. Destek Alanları:
- Tanıtım ve Pazarlama Desteği: Yurt dışı marka tescili, reklam, tanıtım, halkla ilişkiler, fuar ve etkinlik katılımı, görsel sunum ve stand kiraları gibi geniş kapsamlı pazarlama faaliyetleri desteklenir. Bu, markaların hedef pazarlardaki görünürlüğünü ve bilinirliğini artırmanın anahtarıdır.
- Danışmanlık Desteği: Stratejik danışmanlık, kurumsal gelişim danışmanlığı, finans danışmanlığı, hukuk danışmanlığı, IT danışmanlığı gibi konularda firmaların dışarıdan profesyonel destek alması teşvik edilir. Bu sayede firmalar, kendi iç kaynaklarında bulunmayan uzmanlıklara erişebilir.
- Kira Desteği: Yurtdışında açılan depo, ofis, showroom gibi birimlerin kiraları belirli oranlarda desteklenir. Bu, markaların fiziki olarak küresel pazarlarda yer almasını kolaylaştırır.
- İnsan Kaynakları Desteği: Yurt dışı operasyonlar için istihdam edilen personel giderleri ve eğitim masrafları desteklenir. Yurt dışı pazarlarda nitelikli personel istihdamı, markaların yerel kültüre ve iş yapış biçimlerine uyumunu hızlandırır.
- Patent, Faydalı Model, Endüstriyel Tasarım Tescil Desteği: Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması teşvik edilir. Bu, markaların inovasyonlarını ve özgün tasarımlarını güvence altına alarak rekabet avantajı sağlar.
- Pazar Araştırması Desteği: Hedef pazarlara yönelik detaylı pazar araştırması raporlarının hazırlanması desteklenir. Bu, firmaların doğru stratejilerle pazarlara giriş yapmasına yardımcı olur.
2. Destek Oranları ve Süreleri: TURQUALITY Programı kapsamındaki destekler, normal ihracat teşviklerine göre daha yüksek oranlarda (genellikle %50’ye kadar) ve daha uzun süre (genellikle 5+5 yıl) sağlanır. Bu, firmaların uzun vadeli ve kapsamlı ihracat stratejileri geliştirmesine olanak tanır.
3. Başvuru ve Değerlendirme Süreci: Programa başvuru, firmaların belirli kriterleri (ciro, ihracat hacmi, markalaşma potansiyeli vb.) karşılamasıyla başlar. Başvurular, T.C. Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş danışmanlık firmaları aracılığıyla yapılan ön inceleme ve denetimlerle değerlendirilir. Değerlendirme süreci, firmanın kurumsal yetkinlikleri, stratejik planları ve markalaşma potansiyeli üzerine odaklanır. Titiz bir denetim sürecinin ardından, programın kriterlerini karşılayan firmalar TURQUALITY kapsamına alınır.
TURQUALITY’nin Katkısı ve Türk İhracatına Etkisi
TURQUALITY Programı, Türk firmalarının sadece ihracat hacimlerini artırmalarına değil, aynı zamanda birim ihracat değerlerini yükseltmelerine de katkıda bulunur. Programa dahil olan markalar, daha sistemli bir kurumsal yapıya kavuşur, küresel rekabetin gerektirdiği standartları yakalar ve uluslararası alanda daha bilinir hale gelir.
Bu program, aynı zamanda diğer firmalar için de bir rol model oluşturur ve Türkiye’nin genel ihracat sektörünün katma değer odaklı bir dönüşüm geçirmesine destek olur. TURQUALITY sayesinde Türk ürünleri, dünya genelinde sadece fiyat avantajıyla değil, aynı zamanda kalite, tasarım ve marka değeriyle de rekabet edebilir hale gelmektedir. Bu durum, Türkiye’nin küresel ticaretteki konumunu güçlendirirken, uluslararası alanda “Made in Turkey” algısını da yükseltmektedir.